सिमेन्ट सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण र विश्वव्यापी रूपमा प्रयोग गरिएको सामग्री हो जुन बिना कंक्रीट निर्माणको बारेमा सोच्न सक्दैन। यो यसको प्रशस्त र असंख्य गुणहरूको कारण कंक्रीट विशेषज्ञहरूसँग निर्माण सामग्रीको रूपमा धेरै प्रसिद्ध छ। कुनै खास क्षेत्रको हावापानी र आवश्यकतालाई ध्यानमा राखी निर्माणको उद्देश्य पूरा गर्न विश्वभर विभिन्न किसिमका सिमेन्ट उत्पादन गरिन्छ ।

       ‘विश्व सिमेन्ट एसोसिएसन’का अनुसार सन् २०१७ यता विश्वभर सिमेन्टको मूल्य बढ्दै गएको र वित्तीय संकटपछि पहिलो पटक परिपक्व र उदीयमान बजारमा सिमेन्टको मात्रा बढ्दै गएको छ ।

सिमेन्ट एक सुक्खा पाउडर हो जुन यो मोर्टार र कंक्रीट दुवै को लागी एक महत्वपूर्ण घटक हो।  टिकाउ कंक्रीट वा मोर्टार प्राप्त गर्न, पहिले कन्क्रिट वा मोर्टार सामग्रीहरू सुकाउनुहोस् र त्यसपछि त्यो मिश्रणमा पानी थप्नुहोस्।जब सिमेन्टले पानीसँग प्रतिक्रिया गर्छ, सम्पूर्ण मिश्रण सेट हुन थाल्छ, र यो कडा भएपछि यसले अन्ततः बल प्राप्त गर्नेछ।

         कडा कंक्रीट वा मोर्टारले संरचनाहरूलाई बल, स्थायित्व र दीर्घायु प्रदान गर्दछ र तिनीहरूको बहुमूल्य सेवा जीवनमा योगदान गर्दछ।सिमेन्टको खराब गुणस्तरले सिमेन्टको बल घटाउँछ जसले गर्दा भवन वा घरमा  असर गर्दछ, , र केहि वर्ष अगाडी आएको भूकम्प पछि बलियो घर निर्माण गर्न एक्दम्नै महत्वपूर्ण कार्य बनेको छ  तसर्थ यसलाई प्रयोग गर्नु अघि निर्माण स्थलमा स्ट्याक गरिएको सिमेन्टको गुणस्तर जाँच गर्न धेरै आवश्यक छ।

निर्माण स्थलमा सिमेन्ट जाँच गर्ने वा परीक्षण गर्ने तरिकाहरु

  निर्माण स्थलमा सिमेन्टको गुणस्तर जाँच गर्न सजिलो सिमेन्ट परीक्षण

प्याकिङ मिति

सिमेन्टको झोलामा सिमेन्टको उत्पादन मिति जाँच गर्नुपर्छ। माथि छलफल गरिएझैं ताजा सिमेन्टको गुणस्तर राम्रो हुन्छ तर वातावरणको प्रभावमा, र समयको सन्दर्भमा, गुणस्तरमा असर पर्छ र यसको प्रभावकारिता पनि हुन्छ। तसर्थ, सामान्य अभ्यासको रूपमा, तपाईंले निर्माण साइटमा प्रयोग गर्नु अघि सिमेन्टको झोलामा छापिएको उत्पादन मिति जाँच गरेर पहिले सिमेन्टको उमेर जाँच गर्नुहोस्।

सिमेन्टको झोला भित्र गाँठोको छ कि छैन हेर्नुस

झोला खोलेर सिमेन्ट राम्रोसँग हेर्नुस  । सुनिश्चित गर्नुहोस् कि तपाईंले कुनै पनि गाँठहरू देख्नु भाको छ कि छैन । प्याक गरिएको सिमेन्टको , ओसिलो अवशोषणको कारण गाँठो बनिन्छ । यदि सिमेन्टको झोलामा गाँठो देखिन्छ भने, यसले सिमेन्टको शक्तिमा कमी आएको संकेत गर्छ। त्यसैले साइटमा सिमेन्ट टाँस्दा आवश्यक सावधानी अपनाउनु पर्छ।

फ्लोट परीक्षण

सिमेन्टमा रहेको अत्यधिक धुलोले सिमेन्टको बल घटाउँछ । त्यसैले पानीको बाल्टिनमा थोरै मात्रामा सिमेन्ट हालेर सिमेन्ट परीक्षण गरिन्छ। सिमेन्ट डुब्नु अघि केही मिनेट पानीमा तैरिएमा त्यस्ता सिमेन्टलाई गुणस्तरीय सिमेन्ट मानिन्छ  । सिमेन्टको तुरुन्तै डुब्नले सिमेन्टमा अशुद्धताको उपस्थितिलाई संकेत गर्दछ जसले सिमेन्टको खराब गुणस्तरलाई संकेत गर्दछ। यस्तो सिमेन्टले सिमेन्टको बल घटाउँछ।

रंग परीक्षण

राम्रो सिमेन्ट जहिले पनि समान रङको हुन्छ।एदी हल्का हरियो  छ भने त्यो राम्रो सिमेन्ट मानिन्छ ।   सिमेन्टको हल्का खैरो रङले सिमेन्ट पुरानो हुन सक्छ वा चिस्यान अवशोषणको कारणले भएको हुनसक्छ भन्ने संकेत गर्छ।

यद्यपि, सिमेन्टको विभिन्न रंगहरूसँग भ्रमित हुनु हुँदैन। आजकल सिमेन्ट उत्पादनमा प्रयोग हुने कच्चा पदार्थका आधारमा विभिन्न किसिमका सिमेन्ट बजारमा उपलब्ध छन् ।

तापमान परीक्षण

सिमेन्ट झोलामा हुँदा चिसो रहने प्रवृत्ति हुन्छ। यसको मतलब, जब तपाइँ यसलाई छुनुहुन्छ  , तपाइँ चिसो महसुस गर्नुहुन्छ। त्यसैले सिमेन्टको तापक्रम जाँच गर्न सिमेन्टको झोलामा हात हाल्नुहोस्। यदि सिमेन्ट भित्रको तापक्रम कम छ भने, सिमेन्ट राम्रो गुणस्तर मानिन्छ ।

सिमेन्ट प्रयोग गर्नु अघि यसको गुणस्तर सुनिश्चित गर्न धेरै आवश्यक छ। यो केहि सरल माथि उल्लिखित सिमेन्ट परीक्षण प्रयोग गरेर निर्माण स्थल मा गर्न सकिन्छ। याद गर्नुहोस्, यो प्रयोग गर्नु अघि निर्माण साइटमा सिमेन्टको गुणस्तर जाँच गर्न धेरै महत्त्वपूर्ण छ। साइटमा सिमेन्टको सबै इन्जिनियरिङ गुणहरू जाँच गर्न सम्भव छैन, तर तपाईं सजिलैसँग सिमेन्टमा सामान्य भौतिक क्षेत्र परीक्षणहरू गर्न सक्नुहुन्छ र तुरुन्तै सिमेन्ट गुणस्तरको विचार प्राप्त गर्न सक्नुहुन्छ।

राम्रो गुणस्तरको सिमेन्टले राम्रो गुणस्तरको घर सुनिश्चित गर्दछ।

"उज्यालोले तपाईलाई घरमा डोर्‍याउँछ, न्यानोपनले तपाईलाई त्यहाँ राख्छ।"